Obezite Cerrahisi

Obezite cerrahisi, Vücut Kitle İndeksi (VKİ) >40 kg/m2 ile 35 – 39.9 kg/m2 olup eşlik eden hastalığı (hipertansiyon, diyabet, insülin direnci, uyku apnesi sendromu vs) olan ve başarısız kilo verme deneyimi olan hastalarda önerilmektedir.

Obezite Cerrahisi Öncesi Hasta Hazırlıkları Nelerdir?

• Kan testleri
• Hormon tahlilleri (tiroid hormonu ve ilaçlı kortizol testi)
• Abdominal ultrasonografi
• EKG, Akciğer grafisi
• Üst Endoskopi
• Solunum Fonksiyon Testi
• Ekokardiyografi

Yukarıda sayılan tetkiklere ek olarak,  Dahiliye, Göğüs Hastalıkları, Kardiyoloji, Psikiyatri ve Anestezi bölümü uzmanlarınca hasta değerlendirilir. Gerekli görülmesi halinde ek tetkikler yapılır ve ameliyat öncesi uygulanması gerekli tedaviler ve ameliyatın olası tıbbi riski uzmanlarca belirlenir.

TÜP MİDE AMELİYATI

Tüp Mide Ameliyatı Nedir?

Tüp Mide Ameliyatı (Sleeve Gastrektomi, Mide küçültme)

Tüp mide (mide küçültme) , midenin uzunlamasına %75-80’ inin çıkarılması ile mide hacminin 80-150 ml arasındaki bir hacme ulaştırılmasını sağlayan ameliyat şeklidir.

İlk olarak 1980’li yıllarda başka bir ameliyatın parçası olarak yapılmış, sonrasında çok kilolu hastalarda by-pass öncesi kilo verdirme amacıyla uygulanmıştır. Takiplerde obez hastalarda kilo verdirme etkinliğinin yüksek ve yerterli olduğu tespit edilerek popülerliği artmıştır.

Günümüzde ilk tercih olarak laparoskopik (kapalı ameliyat) olarak yapılmaktadır. Etki mekanizmasında 2 ana unsur vardır. İlki mide hacminin azaltılarak gıda alımının kısıtlanması, diğeri de midenin çıkarılan parçasından salgılanan, kişinin iştahını ilgilendiren Ghrelin isimli hormonun azaltılmasıdır. Bu sayede az gıda ile doyan ve iştahı azalmış olan hasta, uygun beslenme ve egzersiz programı ile fazla kilosunun en az %80’ ini verebilmektedir. Aynı zamanda bilimsel çalışmalarda barsak kaynaklı GLP-1 gibi insülin duyarlılık hormonlarının artışı da metabolik olarak kilo verdirmede rol oynamaktadır

Tüp Mide Ameliyatı Kimlere Uygulanır?

Tüp mide ameliyatı 18-65 yaş arası, kilo kontrolü konusunda daha önce en az iki deneyimi olan ve BMI >40 kg/m2 olan bireylere önerilmektedir.

Bir diğer hasta grubu ise VKİ’si 35 ile 39,9 kg/m2 arasında olan, obeziteye bağlı yandaş hastalıkları (hipertansiyon, diyabet, insülin direnci, uyku apnesi vb.) bulunan ve başarısız kilo verme deneyimi olan hastaları içermektedir.

BMI 30-35 kg/m2 arasında olan hastalarda ameliyatsız tedavi yöntemleri öncelikli iken mevcut cerrahi kararı hastaya göre detaylı olarak değerlendirilmeli ve sadece BMI değerine göre karar verilmemelidir.

Tüp Mide Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Günümüzde İlk seçenek laparoskopik olarak yapılmasıdır. Ameliyat genel anestezi altında gerçekleştirilir.  Karın duvarından 0,5-1 cm büyüklüğündeki açıklıklardan girilerek kamera ve mikro aletlerle karın içi değerlendirilir. Mide hacmi kalibrasyon tüpü ile ayarlanarak özel geliştirilmiş tek kullanımlık zımba malzemeleri kullanılarak yeni bir mide hacmi oluşturulur. Kanama ve sızıntı kontrolünden sonra olası komplikasyon olasılığını azaltmak için ikinci sıra dikişler atılır.

Tüp Mide Ameliyatı Ne Kadar Sürer?

Operasyonun süresi hastanın anatomik yapısına göre değişmekle birlikte operasyon süresi 45 dakika ile 1,5 saat arasında değişmektedir. Ancak ameliyat öncesi hazırlıklar ve anestezi sonrası derlenme ile servis yatağına dönüş süresi 2,5 ila 3 saattir. Standart işlem sonrası hastaların genellikle yoğun bakıma ihtiyacı olmaz. Ancak eşlik eden sağlık sorunları olan hastaların gerekirse bir gece yoğun bakım ünitesinde yakın takip edilmesi uygun olabilir. Hasta servis yatağına döndükten 4-6 saat sonra yataktan kalkabilir ve temel ihtiyaçlarını karşılayabilir. Ameliyat günü ağrı, bulantı, spazm gibi şikayetler, damardan verilen ilaçlarla kontrol altına alınabilmektedir.

Tüp Mide Ameliyatı Nasıl Zayıflatır?

Tüp mide ameliyatının zayıflatıcı 2 temel mekanizması vardır. Birincisi mide hacminin küçültülerek gıda alımının kısıtlanması, diğeri ise Ghrelin hormonunun azaltılmasıdır. Ghrelin  midenin çıkarılan kısmından salgılanan, kişinin iştahını ilgilendiren bir maddedir. Böylece hasta daha az yemekle doyar, iştahı azalır ve uygun beslenme ve egzersiz programıyla fazla kilolarının en az %70-80’inden kurtulabilir. Aynı zamanda bilimsel çalışmalarda bağırsaktan salgılanan GLP-1 gibi insülin duyarlılık hormonlarının artmasının da metabolik kilo kaybında rol oynadığı bilinmektedir.

Tüp Mide Ameliyatının Riski Var mıdır?

Tedavi edilmediği takdirde obezite, kanser de dahil olmak üzere 70’ten fazla yandaş hastalığa zemin hazırlayan bir hastalıktır. Obezite cerrahisi ile hastanın etkili kilo kontrolü sağlandığında mevcut sağlık kalitesi düzelir ve olası sağlık sorunlarının önüne geçilir.

Tüp mide ameliyatından sonra en sık görülen sorun kanamadır. Ancak dren adı verilen, kanı ve sıvıları tahliye eden hortumun kullanılması olası kanamaların takibine yardımcı olur. Erken müdahale ile serum ve kan takviyesi ile tedavi sağlanabilmektedir.

Obezite cerrahisi sonrasında emboli yani damar içi pıhtılaşma riski tüm ameliyatlara göre daha fazla artmaktadır. Bu nedenle ameliyat öncesi ve sonrası kan sulandırıcı iğne tedavisi ve ameliyatta pıhtı oluşumunu engelleyen çoraplar ve kompresyon cihazları kullanılır.

Mide hattı sızıntıları potansiyel olarak riskli sorunlardır ve en sık sorulan sağlık sorunlarından biridir. Sızıntı durumunda hastada karın ağrısı, ateş, üşüme, çarpıntı ve genel durum bozulması görülür. Tespit edildiği takdirde erken müdahale ve tedavi süresinin kısa olmasını sağlar. Bunu önlemek için operasyon sırasında ve sonrasında sızıntı testi yapılır, ikinci sıra dikiş zımba hattına yerleştirilir ve eşlik eden, sızıntı ihtimalini artıran ve yara iyileşmesini bozan bir hastalık veya ilaç kullanımı varsa zımba hattının güçlendirilmesi önerilir.

TÜP MİDE AMELİYATI SONRASI BESLENME

Ameliyat sonrası ilk 24 saat yaşamsal bulguların takibi açısından çok önemlidir. Bu sürede ağızdan su da dahil olmak üzere hiçbir gıda verilmez. 24 saat süresince damardan serum ve vitamin desteği verilir. 24 saatten sonra  su, elma suyu gibi berrak sıvılar ile gıda alımına başlanır. Takip eden 6-8 hafta boyunca hastanın gıdalara karşı toleransına göre şekillenen sıvı gıdadan katı gıdaya doğru bir geçiş programı takip edilir. Bu süreç hastanın mevcut durumuna göre diyetisyenler tarafından yakınen takip edilir. İlk dört hafta bariyatrik beslenme için özel olarak geliştirilmiş protein takviyeleri kullanılır. Bu dönemde su tüketimi hayati önem taşır. Porsiyon kısıtlaması ve katı-sıvı ayrımına dikkat edilmesi önemlidir.

Tüp Mide Ameliyatı Sonrası Egzersiz

Ameliyat sonrası erken dönemde hareketlilik çok önemlidir. Ameliyattan sonraki ilk iki hafta ev içinde hareketli olmak ve ev içi düz  zeminde yürüyüşler yapılması önerilir. Üçüncü haftadan sonra düz ve eğimsiz bir alanda günlük açık hava yürüyüşlerine başlanmalıdır. Dördüncü ila altı hafta arasında giderek artan direnç egzersizlerine ve sekizinci haftadan sonra ağırlık çalışmalarına geçilebilir. Ameliyat sonrası sağlıklı ve kalıcı sonuçlar elde etmek için düzenli egzersizin şart olduğu unutulmamalıdır.

MİNİ GASTRİK BYPASS AMELİYATI

Mini gastrik bypass ameliyatı porsiyon kısıtlayıcı(restriktif) ve emilimini engelleyici(malabsorbtif) etkilerin birarada olduğu bir bariyatrik girişimdir. Gastrik bypass ameliyatına alternatif olarak ortaya çıkmış ve daha kolay uygulanabilmesi ve anastomoz sayısının daha az olması nedeniyle popülaritesi artmıştır.

Mini Gastrik Bypass Ameliyatını Kimler Yaptırabilir?

Mini gastrik bypass ameliyatı da tüp mide ameliyatına benzer şekilde 18-65 yaş arası,

BMI >40 kg/m2 olan, daha önceki deneyimlerinde kilo verme ve koruma sorunu olan kişilere önerilmektedir.

Bir diğer grup ise VKİ’si 35 ile 39,9 kg/m2 arasında olan, obeziteye bağlı yandaş hastalıkları (özellikle diyabet, insülin direnci, uyku apnesi vb.) bulunan ve başarısız kilo verme deneyimi olan hastaları içermektedir.

Mini Gastrik Bypass Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Tüm bariyatrik girişimler gibi Mini Gastrik Bypass ameliyatı da laparoskopik olarak yapılır. Ameliyat iki bölümden oluşur. Öncelikle mide küçültülerek bir kese hazırlanır.Ancak bu aşamada Tüp mide ameliyatından farklı olarak midenin geri kalanı çıkarılmaz. Bu prosedür ameliyatın porsiyon kısıtlayıcı etkisini oluşturur.

Ameliyatın ikinci bölümünde ise ince bağırsak, yeni oluşan mide kesesine bağlanır. Böylece yeni mide kısmından gelen gıdalar, bardağın belli bir bölümünü kullanmaksızın sisteme katılır. bu prosedür, ameliyatın emilim kısıtlayıcı etkisini oluşturur.

Mini Gastrik Bypass Ameliyatı Ne Kadar Sürer?

Operasyon süresi hastanın anatomik yapısına göre değişmekle birlikte tüp mide ameliyatına göre daha uzun, RYGB’ye göre daha kısa sürer. Ancak ameliyat öncesi hazırlıklar ve anestezi sonrası derlenme süreciyle birlikte servis yatağına dönüş süresi yaklaşık 3-4 saattir. Standart işlem sonrası hastaların genellikle yoğun bakıma ihtiyacı yoktur. Ancak eşlik eden sağlık sorunları olan hastaların gerekirse bir gece yoğun bakım ünitesinde yakın takip edilmesi uygun olabilir. Hasta servis yatağına döndükten dört ila altı saat sonra yataktan kalkabilir ve temel ihtiyaçlarını karşılayabilir.

Mini Gastrik Bypass Ameliyatı Nasıl  Zayıflatır?

Gastrik Bypass ameliyatında olduğu gibi Mini Gastrik Bypass ameliyatında da oluşturulan küçük mide poşu ile porsiyon küçültme sağlanır. Aynı zamanda yapılan mide-bağırsak bağlantısı ile besinlerin bağırsakların bir kısmı kullanılmadan taşınması nedeniyle besinlerin emilimi azalır. Bu sayede hasta düzenli ve dengeli beslenerek fazla kilolarından etkili bir şekilde kurtulur.

Mini Gastrik Bypass Ameliyatının Avantajları Nelerdir?

Mini Gastrik Bypass ameliyatının zayıflatma etkisi tüp mide ameliyatına göre daha etkilidir. Obeziteye eşlik eden sağlık sorunlarının çözümlenme oranı daha yüksektir.

Uygulaması daha kolaydır ve RYGB’ye göre daha az komplikasyona sahiptir.

Uzun vadede kilo alma oranları tüp mide ameliyatına göre daha azdır.

Zor da olsa vücudun herhangi bir kısmı çıkarılmadığı için anatomiye geri dönmek mümkündür.

Mini Gastrik Bypass Ameliyatının Dezavantajları Nelerdir?

Mini Gastrik Bypass ameliyatı, tüp mide ameliyatına göre daha fazla kilo verdirici ve sağlık sorunlarını çözen etkiye sahiptir.

Ameliyatın zorluk ve karmaşıklık oranı ve komplikasyon oranı tüp mide ameliyatı ile RYGB arasındadır.

Tüp mide ameliyatına göre daha fazla zaman alır ve daha uzun hastanede yatış ve yakın takip gerektirir.

Malabsorbsiyona neden olan bir operasyon olduğundan vitamin ve eser elementlerin ömür boyu kullanılmasına ihtiyaç vardır.

Midenin endoskopi ile görüntülenemeyen bir kısmı kalır.

Mini Gastrik Bypass Ameliyatı Sonrası Beslenme

Mini Gastrik Bypass ameliyatı sonrası beslenme RYGB’ye benzer. Operasyon sonrasında hastanede kalış süresince damardan serum desteği verilmektedir. Ameliyattan sonraki ilk 24 saatte her şey yolundaysa su, elma suyu gibi berrak sıvılar ve gıda alımına geçilir. Tüp mide ameliyatından farklı olarak sıvı besleme periyodu yoktur. Ancak ilk dört hafta püre halindeki besinler tüketilir. Yağ içeren ve yüksek kalorili yiyeceklerden kaçınılır. Tüm obezite girişimlerinden sonra sağlıklı ve dengeli bir beslenme düzenine uyulmalıdır. Bu süreç hastanın mevcut durumuna göre diyetisyenler tarafından şekillendirilir. İlk dört hafta protein takviyesi kullanılır. Bu dönemde su tüketimi hayati önem taşır. Porsiyon kısıtlamasına ve katı-sıvı ayrımına dikkat etmek önemlidir.

Mini Gastrik Bypass Ameliyatı Sonrası Egzersiz

Ameliyat sonrası erken dönemde hareketlilik çok önemlidir. Ameliyattan sonraki ilk iki hafta ev içinde hareketli olmak ve ev içi düz  zeminde yürüyüşler yapılması önerilir. Üçüncü haftadan sonra düz ve eğimsiz bir alanda günlük açık hava yürüyüşlerine başlanmalıdır. Dördüncü ila altı hafta arasında giderek artan direnç egzersizlerine ve sekizinci haftadan sonra ağırlık çalışmalarına geçilebilir. Ameliyat sonrası sağlıklı ve kalıcı sonuçlar elde etmek için düzenli egzersizin şart olduğu unutulmamalıdır.

ROUX-EN-Y GASTRİK BYPASS AMELİYATI

RYGB, obezite ve metabolik cerrahi operasyonlarının en eskilerinden biridir. Tüp mide ameliyatından farklı olarak hem besin alımını kısıtlar hem de emilimini engeller. Tüp mide ameliyatından farklı olarak midenin veya bağırsakların bir kısmı çıkarılmaz, ancak bağırsakların bir kısmı devre dışı bırakılır. RYGB, tüp mide ameliyatına göre daha yüksek kilo kaybı ve şeker hastalığında iyileşme oranına sahiptir. Ancak tüp mide ameliyatına göre daha uzun ve emilimi kısıtlayıcı bir yöntem olduğundan daha karmaşık bir operasyondur. Bu nedenle hastanede kalış süresi daha uzundur ve daha yakın takip gerektirir. Gastrik bypass ameliyatı sonrasında emilim kısıtlandığı için ömür boyu vitamin ve mineral takviyesine ihtiyaç duyulur.

RYGB Gastrik Bypass Ameliyatını Kimler Yapabilir?

Tüp mide ameliyatına benzer şekilde 18-65 yaş arası, BMI (BMI) >40 kg/m2 olan ve daha önce en az iki kilo kontrolü deneyimi olan kişilere RYGB önerilmektedir.

Bir diğer grup ise VKİ’si 35 ile 39,9 kg/m2 arasında olan, obeziteye bağlı yandaş hastalıkları (özellikle diyabet, insülin direnci, uyku apnesi vb.) olan ve başarısız kilo verme deneyimi olan hastaları içermektedir.

RYGB Nasıl Gerçekleştirilir?

Tüm bariyatrik prosedürler gibi RYGB de laparoskopik olarak gerçekleştirilir. Ameliyat iki bölümden oluşmaktadır. Öncelikle midenin yemek borusuna bağlanan kısmında küçük hacimli bir kese oluşturulur. Ortaya çıkan bu kese yaklaşık 30-50 ml’lik bir hacmi kaplar. Tüp mide ameliyatından farklı olarak midenin geri kalanı çıkarılmaz.

Operasyonun ikinci bölümünde ince bağırsak ayrılarak bir ucu yeni oluşan mide poşuna bağlanır. Diğer ucu ise yeni sindirim sistemine bağlanarak safra, pankreas sindirim enzimleri yolunun devamlılığını sağlar.

RYGB Ameliyatı Ne Kadar Sürer?

Operasyonun süresi hastanın anatomik yapısına göre değişmekle birlikte operasyonun süresi bir ile bir buçuk saat arasında değişmektedir. Ancak ameliyat öncesi hazırlıklar ve anestezi sonrası derlenme süreciyle birlikte servis yatağına dönüş süresi yaklaşık 3-4 saattir. Standart işlem sonrası hastaların genellikle yoğun bakıma ihtiyacı yoktur. Ancak eşlik eden sağlık sorunları olan hastaların gerekirse bir gece yoğun bakım ünitesinde yakın takip edilmesi uygun olabilir. Hasta servis yatağına döndükten 4-6 saat sonra yataktan kalkabilir ve temel ihtiyaçlarını karşılayabilir. Ameliyat günü ağrı, bulantı, spazm gibi şikayetler intravenöz ilaçlarla kontrol altına alınabilmektedir.

RYGB Ameliyatı Nasıl  Zayıflatır?

Temel RYGB ameliyatında oluşturulan küçük mide poşu ile porsiyon küçültülmesi sağlanır. Aynı zamanda yapılan mide-bağırsak bağlantısı ile besinlerin bağırsakların bir kısmı kullanılmadan taşınması nedeniyle besinlerin emilimi azalır. Bu sayede hasta düzenli ve dengeli beslenerek fazla kilolarından etkili bir şekilde kurtulur.

RYGB Ameliyatının Avantajları Nelerdir?

RYGB’nin kilo verme etkisi tüp mide ameliyatına göre daha etkilidir. Obeziteye eşlik eden sağlık sorunlarının çözümlenme oranı daha yüksektir. Uzun vadede kilo alma oranları tüp mide ameliyatına göre daha azdır. Zor da olsa vücudun herhangi bir kısmı çıkarılmadığı için anatomiye geri dönmek mümkündür.

RYGB Ameliyatının Dezavantajları Nelerdir?

RYGB’nin kilo verme ve sağlık problemlerini çözme etkisi daha fazla olmasına rağmen tüp mide ameliyatına göre daha karmaşık ve komplikasyon oranı daha yüksek bir ameliyattır.

Tüp mide ameliyatına göre daha fazla zaman alır ve daha uzun hastanede yatış ve yakın takip gerektirir.

Malabsorbsiyona neden olan bir operasyon olduğundan vitamin ve eser elementlerin ömür boyu kullanılmasına ihtiyaç vardır.

Midenin endoskopi ile görüntülenemeyen bir kısmı kalır.

RYGB Ameliyatının Riskleri Nelerdir?

RYGB sonrasında her obezite girişiminde olduğu gibi kanama, emboli, zımba hatlarından sızıntı gibi sorunlar ortaya çıkabilir. Herhangi bir cerrahi müdahale sonrasında oluşabilecek solunum yolu enfeksiyonu, yara enfeksiyonu, ameliyat yeri fıtığı gibi durumlar görülebilir.

Uzun vadede RYGB’de oluşabilecek en sık görülen sorunlar safra taşı oluşumu, midede ülser gelişimi, dumping sendromu, ülser ve ince bağırsakta tıkanmadır.

RYGB Ameliyatı Sonrası Beslenme

Operasyon sonrasında hastanede kalış süresince damardan serum ve vitamin desteği verilmektedir. Ameliyattan sonraki ilk 24 saatte her şey yolundaysa su, elma suyu gibi berrak sıvılar ve gıda alımına geçilir. Tüp mide ameliyatından farklı olarak sıvı besleme periyodu yoktur. Ancak ilk dört hafta püre halindeki besinler tüketilir. Yağ içeren ve yüksek kalorili yiyeceklerden kaçınılır. Tüm obezite girişimlerinden sonra sağlıklı ve dengeli bir beslenme düzenine uyulmalıdır. Bu süreç hastanın mevcut durumuna göre diyetisyenler tarafından şekillendirilir. İlk dört hafta protein takviyesi kullanılır. Bu dönemde su tüketimi hayati önem taşır. Porsiyon kısıtlaması ve katı-sıvı ayrımına dikkat edilmesi önemlidir.

RYGB Ameliyatı Sonrası Egzersiz

Ameliyat sonrası erken dönemde hareketlilik çok önemlidir. Ameliyattan sonraki ilk iki hafta ev içinde hareketli olmak ve ev içinde yürüyüşler yapılması önerilir. Üçüncü haftadan sonra düz ve eğimsiz bir alanda günlük açık hava yürüyüşlerine başlanmalıdır. 4-6. hafta arasında giderek artan direnç egzersizlerine ve sekizinci haftadan sonra ağırlık çalışmalarına geçilebilir. Ameliyat sonrası sağlıklı ve kalıcı sonuçlar elde etmek için düzenli egzersizin şart olduğu unutulmamalıdır.